KOBIETY-PREMIERZY
MINISTROWIE OBRONY 
PRZYWÓDCZYNIE PARTII 
MINISTROWIE FINANSÓW I GOSPODARKI 
MINISTROWIE SPRAW ZAGRANICZNYCH 
MINISTROWIE SPRAW WEWNĘTRZNYCH, OBRONY CYWILNEJ, BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO I POLICJI

Indira Priyadarshini Gandhi

Urodziła się 19.XI.1917 roku w Allahabadzie w kaście braminów kaszmirskich. Jej rodzice (ojciec to pierwszy premier Indii Jawaharlal Nehru) i dziadek byli działaczami Narodowego Kongresu Indyjskiego, walczyli o niepodległość Indii. W wieku 12 lat założyła tzw. małpią brygadę-grupę dziewcząt i chłopców, którzy byli posłańcami dla bojowników o niepodległość. Kształciła się w szkołach szwajcarskich i angielskich. W latach 1934-1935 studiowała na założonym przez filozofa i poetę Rabindranatha Tagore Visvabharati w Santiniketan. W roku 1938 rozpoczęła studia historii i antropologii w Somerville College w Oxfordzie. Nie ukończyła ich, ale poznała tam adwokata i dziennikarza Feroze Gandhiego, którego poślubiła w 1942 roku. W związku z tym, że pochodził on z niższej kasty, straciła swój status braminki. Mieli dwóch synów - Radźiwa i Sandźaja.
Od roku 1947 do śmierci Ferozego w 1960 roku pozostawali w separacji. W roku 1938 wstąpiła do Indyjskiego Kongresu Narodowego (INC). 

W latach 1942-1943 władze brytyjskie aresztowały ją za działalność polityczną i społeczną. U boku ojca (premiera w latach 1947-1964) rozpoczęła szybką karierę polityczną. W roku 1955 została członkinią komitetu roboczego INC, następnie kierownictwa frakcji parlamentarnej, a w okresie 1959-60 była przewodniczącą INC. Po śmierci ojca w VI.1964 roku została ministrem informacji i radiofonii w gabinecie Lala Bahadura Shastriego (VI.1964-I.1966), członkinią Rady Obrony Narodowej i deputowaną do Izby Stanów (izba wyższa parlamentu) z Uttar Pradesz. Po śmierci Shastriego 19.I.1966 roku 355 głosami wygrała walkę o przywództwo w partii (została również liderem jej frakcji parlamentarnej) i fotel premiera. Kontrkandydat Morarji Desai dostał tylko 169 głosów. Funkcję premiera sprawowała po raz pierwszy w okresie 19.I.1966-24.III.1977. Objęła także teki: ministra spraw zagranicznych (06.IX.1967-14.II.1969 i 19.VII-31.X.1984), ministra obrony (30.XI-20.XII.1975 i 16.I.1980-15.I.1982), ministra ds. energii atomowej (I.1966-III.1977), ministra planowania (IX.1967-V.1971 i II.1975-III.1977), ministra finansów (16VII.1969-27.VI.1970), ministra ds. badań kosmicznych (VI.1972-III.1977), ministra elektroniki (II.1973-III.1977), ministra nauki i techniki (02.1975-03.1977), ministra spraw wewnętrznych (27.VI.1970-04.II.1973), w latach 1980-1984 była przewodniczącą Komisji Planowania. 

Syndykat (konserwatywni przywódcy partii) miał nadzieję, że będzie mógł nią łatwo sterować. Określali ją jako "nieśmiałą myszkę bez idei politycznych" - i srogo się zawiedli. Jej ambicją stało się uczynienie Indii mocarstwem regionalnym.12.III.1967 została ponownie zaakceptowana na stanowisku premiera, ale lutowe wybory były nie całkiem pomyślne i Desai został wicepremierem. Zainicjowała program badań nad bronią nuklearną, twierdząc, że będzie ona wykorzystywana jedynie do celów pokojowych. W 18.V.1974 Indie dokonały udanej podziemnej eksplozji nuklearnej. Umacniała władzę centralną, zwalczała tendencje odśrodkowe i ograniczyła pozycję maharadżów. Przeprowadziła reformę rolną, opracowała plan industrializacji kraju, dążyła do upaństwowienia wielkich gałęzi przemysłu i banków. Doszło do rozłamu w kierownictwie Partii Kongresowej i walki między prawicowym syndykatem, a zwolennikami pani premier. W VII.1969 kierownictwo partii wbrew jej woli na urząd prezydenta wysunęło kandydaturę przewodniczącego parlamentu Reddy na prezydenta, podczas gdy ona widziała na tym stanowisku dotychczasowego wiceprezydenta Giri. I to on został wybrany. Wtedy to usunęła Desaia (który założył nową partię Janata) ze stanowiska ministra finansów i zarządziła nacjonalizację 14 największych banków. W XI.1969 przewodniczący Partii Kongresowej Nijalingappa próbował wykluczyć ją z partii pod zarzutem braku dyscypliny partyjnej. To doprowadziło do rozłamu. Jej stronnicy zwołali nadzwyczajną sesję Ogólnoindyjskiego Komitetu Partii Kongresowej, na której usunięto Nijalingappa ze stanowiska i powołano nowe władze partii. Nazywano tę skupioną wokół pani premier grupę "lewicą środka", inaczej zwaną Nową Partią Kongresową. Po rozłamie nie dysponowała ona absolutną większością w parlamencie. Gandhi powołała gabinet mniejszościowy z poparciem komunistów. W XII.1970 rozwiązała parlament i zarządziła nowe wybory, które odbyły się 11.III.1971 r. W ich wyniku Nowa Partia Kongresowa uzyskała 2/3 głosów i 350 miejsc w 521-osobowym parlamencie. 

W wyborach regionalnych z 12.III.1972 r. jej partia zdobyła 70% głosów. Jej konserwatywni przeciwnicy stracili znaczenie. Aby przeciwdziałać eksplozji demograficznej zainicjowała rygorystyczny program kontroli urodzin (sterylizacji mężczyzn). W polityce zagranicznej stała na gruncie neutralności. W 1971 roku zawarła układ o przyjaźni z ZSRR, popierała dążenia pakistańskiego Bengalu Wschodniego do niepodległości. W grudniu 1971 doszło z tego powodu do 13-dniowej wojny. Zwycięstwo Indii doprowadziło do powstania Bangladeszu. W 1974 roku oskarżono ją o to, że jest odpowiedzialna za nieprawidłowości wyborcze popełnione przez wysokich urzędników jej partii. 12.VI.1975 Sąd Najwyższy Indii uznał ją za winną korupcji i zakazała pełnienia urzędów publicznych przez 6 lat. Odwołała się od wyroku i w końcu miesiąca wprowadziła ustawę o utrzymaniu bezpieczeństwa wewnętrznego, na podstawie której aresztowano 676 opozycjonistów, rzekomo podsycających napięcia społeczne. W ten sposób zapewniła sobie władzę dyktatorską korzystając z poparcia komunistów w parlamencie. 19.IV.1976 pani Gandhi zaproponowała wznowienie stosunków dyplomatycznych z Pakistanem. Przez 6 miesięcy Indiom groziła wojna domowa, ale na początku 1977 roku złagodzono restrykcje, a 16-18.III.1977 r. odbyły się wybory powszechne, w których pani premier poniosła porażkę. 

Nowy rząd Morarji Desaia oskarżył ją o korupcję i nadużycie władzy. W latach 1977/1978 3-krotnie stawała przed sądem, a w XII.1978 spędziła tydzień w więzieniu. Szybko jednak odbudowała swoją pozycję polityczną. Ponownie została przywódczynią INC. W wyborach regionalnych w II.1978 zdobyła w kilku stanach absolutną większość. Wielu posłów w parlamencie dołączyło do jej partii. W wyborach uzupełniających z 1979 roku wróciła do parlamentu jako przywódczyni opozycji. W I.1980 Kongres wygrał wybory powszechne, a ona ponownie była premierem w okresie 14.I.1980-31.X.1984. W roku 1983 została przywódczynią państw niezaangażowanych. W kraju natomiast autonomii domagali się Sikhowie, co groziło wybuchem wojny domowej. 05.VI.1984 r. Gandhi wydała armii rozkaz zajęcia Złotej Świątyni w Amritsarze, świętego miejsca Sikhów. Zajęto również inne świątynie, w których ukrywali się buntownicy. Zabito ponad 300 Sikhów. Przysięgli oni pani premier zemstę. 31.X.1984 Indira Gandhi została zamordowana przez sikhijskich członków swojej ochrony. Jej następcą został syn Radźiw, zamordowany w zamachu w 1991 r. Gandhi była znana ze swej charyzmy, nazywano ją jedenym mężczyzną wśród starych kobiet Kongresu oraz mówiono, że Indie to Indira. Inna wybitna kobieta-premier, Margaret Thatcher, dla której była "starą przyjaciółką" tak ją wspominała: " Lubiłam i szanowałam panią Gandhi. Co prawda, jej polityka była więcej niż bezwzględna, ale tylko ktoś o silnej osobowości mógł mieć szanse na skuteczne sprawowanie władzy w Indiach."  

W polityce aktywne są również jej dwie synowe i wnuczka. Była modelka Maneka Gandhi (wdowa po Sandźaju, który zginął w katastrofie lotniczej w 1980 r.) założyła w 1980 r. własną partię - Krajowe Forum Sandźaja. Jej program nawiązywał do ideału Mahatmy Gandhiego. Maneka kreowała siebie na przywódczynię opozycji i chciała zająć fotel premiera po śmierci teściowej. Przegrała jednak wybory parlamentarne. Przewodziła partii w latach 1980-1988. W latach 1989-2002 zajmowała stanowiska ministerialne. W okresie 1988-1989 była sekretarzem generalnym partii Janata Dal, w składzie jej przywództwa pozostawała do 1996 r., kiedy to wydalono ją z partii. Do izby niższej parlamentu (Lok Sabha) dostała się w 1998 r. Od roku 1998 na czele Kongresu stoi wdowa po Radźiwie, Sonia. Aktywna politycznie jest jej córka Priyanka, która odziedziczyła najwięcej cech charakteru po wielkiej babce. W składach rządów Indiry Ganhi znalazło się 15 kobiet.

„Królowa naszych czasów”- wywiad dla tygodnika „Europeo” (dla Oriany Fallaci), Mediolan, 10.02.1972 r.

„-Stała się pani emancypantką?

Nie, bynajmniej. Nie było takiej konieczności, bo zawsze mogłam robić to, co chciałam. Moja matka natomiast była emancypantką. Uważała, że ujmą jest być kobietą. Ale miała swoje racje. W jej czasach kobiety żyły jak w więzieniu.(...)

- A teraz pytanie bardziej osobiste. Czy pani czuje się swobodniejsza z mężczyznami czy z kobietami?

Dla mnie jest to bez różnicy. I mężczyzn i kobiety traktuję identycznie. Jednak trzeba wziąć pod uwagę, że odebrałam szczególne wychowanie. Wychowywałam się jak chłopiec; także większość towarzyszy mych lat dziecinnych – to chłopcy. Z nimi wchodziłam na drzewa, ścigałam się, walczyłam. W stosunku do mężczyzn nie miałam kompleksów zawiści czy niższości. Równocześnie podobały mi się lalki. Miałam dużo lalek. A jak się bawiłam? W powstanie, wiece, sceny aresztowań. Moje lalki nie były nigdy dziećmi, które trzeba było uczyć, lecz mężczyznami i kobietami, atakowały koszary i kończyły w więzieniu. Już wyjaśniam: nie tylko moi rodzice, lecz cała rodzina była zaangażowana w ruchu oporu, dziadkowie, wujowie, kuzyni. Tak więc, gdy przychodziła policja i zabierała ich – ojca czy matkę, dziadka  czy babcię, wuja czy ciotkę – przyzwyczaiłam się patrzyć takimi samymi oczyma  na mężczyzn i kobiety, na płaszczyźnie absolutnej równości.

-A potem owa historia Joanny d`Arc?