KOBIETY-PREMIERZY
PRZYWÓDCZYNIE PARTII
Gro Harlem Brundtland
Urodziła się 20.IV.1939 r. w
Oslo jako córka lekarza, społecznika i ministra w rządach socjaldemokratów, Gudmunda Harlema. Studiowała medycynę na Uniwersytecie w Oslo i w
Harvardzie (USA, od 1965 r.). Jest doktorem nauk medycznych. W 1960 r. poślubiła
czołowego konserwatywnego polityka norweskiego, Arne Olava Brundtlanda. Była
działaczką młodzieżówki Norweskiej Partii Pracy (DNA), pracowała jako
lekarka i inspektor medycyny w Dyrekcji Zdrowia (1965-68), wicedyrektor w
Radzie ds. Zdrowia miasta Oslo (1969-74), minister ochrony środowiska
(V.1974-X.1979).Po raz pierwszy na świecie utworzono takie stanowisko.
Wiceprzewodnicząca DNA (1975-IV. 1981), a następnie przewodnicząca
(04.IV.1981- 08.XI.1992). W roku 1977 po raz pierwszy wybrana do Stortingu,
gdzie pełniła funkcje: przewodniczącej grupy parlamentarnej DNA (1979, 1981-86 i 1989-90), przewodniczącej Komisji Spraw Zagranicznych i Konstytucyjnej
(1980-86 i 1989-90). Premierem była w następujących
okresach: 04.II-14.X.1981, 09.V.1986-16.X.1989 i 30.XI.1990-25.X.1996.
Pod koniec swojej drugiej kadencji jako premiera
(X.1989) podała się do dymisji, wyprzedzając wniosek centroprawicy o wotum
nieufności dla jej mniejszościowego rządu. Powróciła do władzy w X.1990
r., po rezygnacji rządu Jana Sysego na tle sporu powiązania Norwegii z
gospodarką EWG, i utworzyła swój trzeci mniejszościowy gabinet. 08.XI.1992
r. ustąpiła z funkcji przewodniczącej partii. Zastąpił ją Thorbjoern
Jagland. W V.1994 r. została odznaczona Międzynarodową Nagrodą Karola
Wielkiego przyznawaną przez władze miejskie Akwizgranu za zaangażowanie na
rzecz zjednoczenia Europy i sprawiedliwości społecznej. 25.X.1996 r.
zrezygnowała z urzędu premiera, ponieważ doszła do wniosku, że to lider
partii powinien być premierem. Była przewodniczącą Światowej Komisji ds.
Ochrony Środowiska i Rozwoju, która przygotowała raport na ONZ-ski Szczyt
Ziemi, który odbył się w 1992 r. w Rio de Janeiro. Przyniósł on jej nagrodę
Fundacji Trzeciego Świata za zaangażowanie na rzecz ochrony środowiska. W
okresie 21.VII.1998-21.VII.2003 była dyrektorem generalnym Światowej Organizacji Zdrowia i doradcą
sekretarza generalnego ONZ. Do swoich rządów powoływała licznie kobiety: w
1986 r. 44 % ministrów było kobietami, a w roku 1990 objęły 9 na 19 resortów. W
1994 r. otrzymała Międzynarodową Nagrodę Karola Wielkiego.