Eleonora Akwitańska
Urodziła
się ok. 1122 r. Była najstarszym dzieckiem księcia Akwitanii Wilhelma X i
Aenor de Châtelleraul, córki Emeryka I, wicehrabiego Chatellerault.
Wilhelm X Akwitański zmarł w Wielki Piątek 1137 r. Eleonora tym samym stała
się księżną Akwitanii i jedną z najświetniejszych partii matrymonialnych
ówczesnej Europy. Wolą jej zmarłego ojca było, by poślubiła syna Ludwika
VI Grubego, króla Francji - przyszłego króla Ludwika VII Świętego, który
panował w latach 1137-1152. Do ślubu doszło 22.VII.1137 r. W ten sposób do
Francji zostały dołączone posiadłości nowej królowej. W umowie znajdował
się jednak postanowienia, że Akwitania zachowa niepodległość. Ludwik i Eleonora
mieli tylko dwie córki: Marię z Szampanii i
Alicję.
Królowa Eleonora brała udział w drugiej wyprawie krzyżowej w latach
1147-1149. Różnica temperamentów pary królewskiej była jednak nie do
pokonania i doszło do rozwodu (oficjalnie doszło do niego z powodu pokrewieństwa).
16.V.1152 r., sześć tygodni po rozwiązaniu związku małżeńskiego z
Ludwikiem, Eleonora została żoną króla Anglii Henryka II Plantageneta. Był
on zarazem księciem Andegawenii i Normandii. Ten małżonek był od niej młodszy
o 11 lat. Spowodowało to falę plotek w Europie. Mówiono m.in., że Eleonora
była kochanką swego teścia, Gotfryda V Plantageneta. W ciągu następnych 13
lat królowa urodziła 8. dzieci: Wilhelma (przyszłego hrabiego Poitiers),
Henryka (formalnego współwładcę ojca w latach 1170-1183), Matyldę (przyszłą
księżnę Saksonii i matkę cesarza Ottona IV), Ryszarda Lwie Serce (króla
Anglii w latach 1189-1199), Gotfryda (przyszłego księcia Bretanii), Eleonorę
(przyszłą królową Kastylii i matkę królowej Blanki
Kastylijskiej), Joannę
i Jana bez Ziemi (króla Anglii w latach 1199-1216). W latach 1155 i1158-1160
Eleonora rządziła Anglią jako regentka w czasie nieobecności męża. Od 1165
do 1166 r. była regentką Normandii.
W 1173 r. przeciwko władzy króla zbuntowali się ich synowie Henryk, Ryszard i
Wilhelm. Po ich stronie stanęło kilku potężnych baronów angielskich, król
Francji Ludwik VII i król Szkocji Wilhelm I. Eleonora została pojmana, gdy próbowała
do nich dołączyć. Henryk II zdławił rebelię, a swoją żonę uwięził na
następne 15 lat, stale zmieniając jej miejsce pobytu, żeby uniemożliwić jej
odbicie. Nie mogła w tym czasie widywać synów. Henryk II zmarł 06.VII.1189
r. w Chinon. Królowa Eleonora pomogła swemu synowi Ryszardowi objąć tron
Anglii. Sama odzyskała wtedy wolność. W latach 1189-1191 i 1192 rządziła
Anglią w jego imieniu jako regentka. Ryszard był w tym czasie na trzeciej
wyprawie krzyżowej. Matka w 1194 r. osobiście
negocjowała warunki jego uwolnienia, kiedy znajdował się w niewoli cesarza
Henryka VI. Ryszard Lwie Serce zmarł 06.IV.1199 r. Jego następcą został młodszy
brat, Jan bez Ziemi. Do czasu objęcia przez niego tronu władzę regencyjną w Anglii
ponownie sprawowała królowa Eleonora. Jej dwór w Poitiers stał się jednym z
głównym ośrodkeim literatury europejskiej owych czasów. Sprawowała mecenat
nad trubadurami. Królowa Eleonora Akwitańska zmarła 01.VI.1204 r. Została
pochowana w opactwie Fontevraud obok swojego męża - Henryka oraz syna -
Ryszarda.
Źródła:
1. Wikipedia,
2. Regine Pernoud, Kobieta w czasach katedr, Warszawa 1990,
3. Regine Pernoud, Alienor z Akwitanii, Warszawa 1997,
4.
Douglas Boyd, Eleonora Akwitańska, wyd. Amber 2004.