Wei Szi
Data jej urodzin nie jest znana. Była córką Wei Xuanzhena i pani Cui. W czasie panowania cesarza Tai Tsunga jej dziadek, Wei Hongbiao, był wojskowym doradcą cesarskiego syna Li Minga, księcia Kao. Przed 684 r., za panowania cesarza Kao Tsunga, wyszła za mąż za następcę tronu Li Zhe - przyszłego cesarza Czung Tsunga. Jej ojciec, Wei Xuanzhen, został prefektem Pu. Dziećmi Wei Szi i Li Zhe byli: Li Chongzhao, księżniczka Anle, księżniczka Changning i prawdopodobnie Li Xianhui, późniejsza pani Yongtai.
W 684 r., po śmierci Kao Tsunga, cesarzem został najstarszy syn Czung Tsung. Realna władza spoczywała jednak w rękach teściowej Wei Szi, cesarzowej Wu Zetian. Wiosną 684 r. Czung Tsung nadał swej żonie tytuł cesarzowej. Wei Xuanzhen został "Shizhong", szefem rządowego biura egzaminacyjnego. Syn opiekunki cesarza został urzędnikiem piątej rangi. Tym nominacjom sprzeciwiał się kanclerz Pei Yan.
Przestraszony kanclerz informował o wszystkim cesarzową-wdowę Wu Zetian. Zaledwie 2 miesiące po objęciu tronu przez Czung Tsunga jego matka zwołała urzędników i generałów oraz wydała edykt zdejmujący cesarza z tronu. Zdegradowała go do stanowiska księcia Luling. Wu Zetian osadziła na tronie młodszego i słabszego syna, Li Dana (cesarza Żui Tsunga). Nikt nie miał wątpliwości, że to ona jest prawdziwym władcą Chin. 16.X.690 r. proklamowała własną dynastię Czou. Po usunięciu Żui Tsunga władała jako cesarz Shengshen w okresie 19.X.690-22.II.705. Od X.695 r. do końca rządów jej oficjalnym tytułem był: "cesarz Tiance Jinlun Shengshen". Była pierwszą i jedyną w historii Chin cesarzową-władczynią panującą we własnym imieniu. Li Chongzhao, którego cesarz Kao Tsung mianował drugim w kolejce do tronu po swym synu, został zdegradowany. Wei Xuanzhen z rodziną został zesłany do prefektury Qin. Wu Zetian postanowiła, że Li Zhe z rodziną przeprowadzi się do prefektury Fang, a później prefektury Jun. Mieli tam pozostawać w areszcie domowym.
Na wygnaniu ex-cesarz bał się matki przez cały czas. Wiedział, że jest zdolna w walce o władzę zabić swoje dzieci. Chodziły plotki, że w 675 r. kazała otruć swego najstarszego syna, Li Honga. W 684 r. zmusiła do popełnienia samobójstwa młodszego, Li Xiana. Wei Szi była mu wtedy niezwykle wierna. W tym czasie urodziła księżniczkę Anle, której prawdziwe imię brzmiało Li Guo'er - "dziecko, które zostało zawinięte". Po narodzinach ojciec miał zawinąć ją w swoją koszulę. Od tej pory była ona faworytką obojga rodziców. Po śmierci ojca ex-cesarzowej, Wei Xuanzhena, lokalny wódz plemienny Ning Chengji zażądał ręki młodszej siostry Wei Szi. Jej matka, pani Cui, odmówiła i została zabita przez niedoszłego zięcia wraz z synami: Wei Xunem, Wei Hao, Wei Dongiem i Wei Ci.
16.X.690 r. cesarzowa Wu Zetian obaliła Żui Tsunga i proklamowała własną dynastię Czou. Li Dan został następcą tronu. Cały czas był jednak podejrzewany o spiskowanie przeciwko niej. W 693 r. władczyni kazała zabić swą synową Wang i konkubinę syna Dou. Potem oskarżyła go o zdradę. Dochodzenie w tej sprawie zakończyło się dopiero wtedy, gdy An Jinzang, sługa ex-cesarza, rozpruł sobie brzuch na znak, że Li Dan nigdy nie dopuścił się zdrady. Cesarzowa mimo tego wielokrotnie rozważała mianowanie swymi następcami swych bratanków: Wu Chengsi, księcia Wei, lub Wu Sansi, księcia Liang.
W 698 r. kanclerz Di Renjie przekonał cesarzową, że jej następcami powinni zostać synowie. Kanclerze Wang Fangqing i Wang Jishan oraz kochankowie władczyni Zhang Yizhi i Zhang Changzong a także jej doradca Ji Xu poparli pomysł sprowadzenia z powrotem na dwór Li Zhe. W Luoyangu, ówczesnej stolicy Chin, pojawił się on wraz z rodziną wiosną 698 r. Brat oddał mu pierwszeństwo w kolejce do tronu, a matka zgodziła się na to. Nakazała mu powrócić do swego pierwszego imienia Li Xian (wymawianego jednak inaczej niż imię starszego brata). Potem nazwała następcę tronu Wu Xianem, po swym nazwisku rodowym. Wei znów była żoną następcy tronu. Jej syn Li Chongzhao - teraz Li Chongrun - został księciem Shao.
Starzejąca się Wu Zetian sprawy państwa zostawiała w rękach jej kochanków Zhanga Yizhi i Zhanga Changzonga. Li Chongrun dyskutował o tym czasem z swą siostrą Li Xianhui i jej mężem Wu Yanji (ciotecznym wnukiem Wu Zetian), księciem Wei (synem Wu Chengsi). Dowiedział się o tym Zhang Yizhi i poinformował o tym swą mocodawczynię. Ta w 701 r. zmusiła Li Chongruna, Li Xianhui i Wu Yanji do popełnienia samobójstwa. Wei Szi straciła jedynego syna i ewentualnego następcę tronu. Inni synowie jej męża, Li Chongfu, Li Chongjun i Li Chongmao, pochodzili ze związków z konkubinami.
Wu Zetian zachorowała wiosną 705 r. Oficjele Zhang Jianzhi, Cui Xuanwei, Jing Hui, Huan Yanfan i Yuan Suji zorganizowali pucz, podczas którego zamordowali Zhanga Yizhi i Zhanga Changzonga. Wu Zetian 22.II.705 r. została zmuszona do oficjalnego oddania tronu swemu starszemu synowi, Czung Tsungowi. Przywrócił on potem rządy dynastii Tang. Wei Szi ponownie została cesarzową Chin.
Puczyści chcieli pozbawić władzy klan Wu, do którego należała poprzednia władczyni. Starała się temu zapobiec Szangguan Wan'er, powiernica poprzedniej cesarzowej. Dzięki jej staraniom cesarzowa Wei wzięła sobie za kochanka Wu Sansi, bratanka Wu Zetian. Cesarz był tego nieświadomy lub aprobował to. Wu Sansi został jego zaufanym doradcą. Cesarzowa Wei nie darzyła sympatią swego pasierba Li Chongfu, księcia Qiao (jego żona była bliską krewną Zhanga). Fałszywie oskarżyła go o to, że był zamieszany w śmierć Li Chongruna. Cesarz zareagował na to zsyłając do prefektury Jun. Miał tam sprawować urząd prefekta. Cesarzowa Wei i jej córka Li Guo'er (teraz już księżniczka Anle, która wyszła za mąż za Wu Chongxuna, syna Wu Sansi) były potężne i skorumpowane. Sprzedawały urzędy i wpływały na decyzje prawotwórcze. Li Guo'er często pisała edykty w imieniu swego cesarskiego ojca. Fałszowała nawet ich zawartość i podsuwała cesarzowi do podpisu - ten robił to, nie czytając ich. Prosiła go nawet o to, by uczynił ją swą oficjalną następczynią. Byłby to precedens w historii Chin. Ojciec jednak nie zgodził się na to i swym sukcesorem uczył swego brata Li Chongjuna. Jej matka mogła uczestniczyć w audiencjach i naradach państwowych, jak niegdyś jej teściowa.
Wu Sansi i cesarzowa Wei oskarżyli Zhanga i jego przyjaciół o arogancję. Cesarz uczynił Zhanga, Jinga Hui, Huana Yanfana, Yuana Suji i Cui Xuanwei książętami. Były to jedynie honorowe stanowiska. Prawdziwym celem cesarzowej i jej kochanka było pozbycie się ich z dworu. I tak też się stało. Wszyscy wcześniej wymienieni zostali prefektami poza Luoyangiem.
Wiosną 706 r. gardzący cesarzową Wei i jej kochankiem Wang Tongjiao, zięć cesarski, został oskarżony o spiskowanie w celu zamordowania ich. Wykorzystali to do pognębienia własnych wrogów. Postarali wmieszać w to Jinga, Cui, Huana, Yuana i Zhanga. Zostali oni zdegradowani do roli wojskowych doradców prefektów w dalekich prefekturach. Wu Sansi potem celowo rozjuszył cesarza oskarżając tych pięciu książąt o fałszerstwo. Zostali oni skazani na stałe wygnanie. Wu później wysłał do nich urzędnika Zhou Lizhen, który zamordował ich.
Mimo tego, że następcą tronu był Li Chongjun, Anle i jej mąż poniżali go często i nękali, odnosząc się do niego czasami jak do niewolnika. Anle cały czas namawiała ojca, by mianował ją oficjalną dziedziczką tronu. Li Chongjun w końcu nie wytrzymał i w 707 r. stanął na czele powstania wraz z generałem Li Duozuo, swym wujem Li Qianli, księciem Cheng. Siły Li Chongjuna zabiły Wu Sansi i Wu Chengxuna oraz starały się zdobyć pałac, by schwytać Szangguan Wan'er oraz cesarzową Wei. Ye Huli, zięć Li Duozuo, został zamordowany przez eunucha Yanga Sixu. Wtedy armia Li Chongjuna poniosła klęskę. On sam wkrótce został zamordowany przez swych podwładnych. Anle wyszła za mąż za Wu Yanxiu, kuzyna Wu Chengxuna.
W 708 r. cesarzowa Wei, Anle, jej siostra księżniczka Changning, Szangguan Wan'er, siostra cesarzowej pani Cheng, matka Szangguan pani Zheng oraz damy dworu Chai i Helou, wiedźma Diwu Ying'er oraz pani Zhao z Longxi były potężne i skorumpowane. Angażowały się w walki z frakcją pałacową siostry cesarza, księżniczki Tajping. Cesarz nie był w stanie tego zatrzymać. Władza cesarzowej była tak olbrzymia w 709 r., że kiedy cesarz za jej namową zaproponował kanclerzowi Dou Chongyi małżeństwo z jej starą piastunką, panią Wang, ten bez wahania zgodził się na to nie zważając na niski status społeczny wybranki.
W 710 r. rozeszła się plotka, że cesarzowa Wei utrzymuje kontakty seksualne z urzędnikami Ma Qinke i Yangiem Junem. Ci byli, że. gdy afera wyjdzie na światło dzienne, zostaną zamordowani. Księżniczka Anle miała nadzieję, że gdy matka zostanie kolejnym cesarzem Chin to właśnie ją uczyni swą następczynią. Zatruli ciastko, po zjedzeniu którego cesarz Czung Tsung zmarł 03.VII.710 r. Cesarzowa Wei nie od razu upubliczniła ten fakt. W edykcie napisanym przez księżniczkę Tajping i Szangguan Wan'er (później skorygowanym przez Wei Wena, kuzyna cesarzowej) ogłoszono, że następcą tronu jest książę Wen, Li Chongmao, syn zmarłego władcy. Objął on władzę 08.VII.710 r. jako cesarz Shang (Shao). Cesarzowa Wei zachowała wpływ na rządy jako cesarzowa-wdowa.
Członkowie jej klanu, kanclerz Zong Chuke, Wu Yanxiu i urzędnicy Zhao Lüwen i Ye Jingneng namawiali cesarzową Wei, aby sama ogłosiła się cesarzem Chin i założyła własną dynastię. Tak jak zrobiła to jej teściowa Wu Zetian. Li Dan i księżniczka Tajping mieli zostać zamordowani. Urzędnik Cui Riyong zdradził ich plany księciu Linzi, Li Longji, synowi Li Dana. Zaczęli wtedy spiskować z księżniczką Tajping, jej synem Xue Chongjianem oraz niższymi rangą urzędnikami Zhongiem Shaojingiem, Wangiem Chongye, Liu Yiuqiu i Ma Sizongiem. Tymczasem bratankowie cesarzowej Wei, Wei Bo i Gao Song, niedawno mianowani dowódcami straży cesarskiej, którzy starali się zyskać autorytet poprzez brutalne postępowanie wobec swoich podwładnych, odseparowali strażników i ich oficerów Ge Fushuna, Chena Xuanli i Li Xianfu. Ci ostatni przyłączyli się do spiskowców.
Bunt wybuchł 21.VII.710 r. bez wiedzy Li Dana. Pierwsi zamordowani zostali Wei Bo, Gao Song i Wei Gui, kuzyn cesarzowej Wei. Potem siły buntowników zaatakowały pałac. Cesarzowa Wei spanikowała i uciekła do obozu gwardii cesarskiej, gdzie ścięto jej głowę. Księżniczka Anle, Wu Yanxiu pani Helou także zostały zamordowane. Nowym cesarzem został ponownie Żui Tsung. Pochował później bratową z honorami przynależnymi tylko oficjelom pierwszej rangi - nie członkom rodziny cesarskiej.