WŁADCZYNIE 1000-1100

Eudoksja Makrembolitissa

Urodziła się w 1021 r. Była siostrzenicą patriarchy Konstantynopola, Michała Kerulariusza. Jej ojcem był Jan Makrembolites. Przed 1050 r. wyszła za mąż za następcę tronu, Konstantyna. Jej mąż panował w Bizancjum jako cesarz Konstantyn X Dukas w okresie 25.XII.1059-21.V.1067. Władca pozostawał pod dużym wpływem żony i filozofa Michała Psellosa. Para cesarska miała 6 dzieci: 3 synów i 3 córki (Annę Dukainę,Teodorę Dukainę i Zoe Dukainę). Konstantyn na łożu śmierci wymógł na żonie przysięgę, że nie wyjdzie powtórnie za mąż. Eudoksja współpanowała z synami Michałem VII Parapinakesem, Andronikiem i Konstantynem od 21.V.1067 r., czyli od śmierci męża. Jej pierwszymi ministrami i doradcami byli filozof Michał Psellos i szwagier Jan Dukas. Tymczasem sytuacja na granicach cesarstwa stawała się coraz bardziej niebezpieczna. W południowej Italii coraz więcej terenów zabierali Normanowie, granice wschodnie były najeżdżane przez Turków Seldżuckich. Sama władczyni uznała, że musi mieć u swego boku energicznego wodza cieszącego się poparciem armii. Jej wybór padł na generała Romana Diogenesa. 01.I.1068 r. poślubiła go w kościele Hagia Sofia. W tym samym dniu jej drugi mąż został koronowany na cesarza. Od tej pory para cesarska współpanowała wraz z synami Eudoksji. Cesarzowa nie była szczęśliwa, gdyż Roman odsunął ją od praktycznego wpływu na rządy. Mieli razem dwóch synów: Nicefora Diogenesa i Leona Diogenesa. Roman już w 1068 r. poprowadził wyprawę przeciw Turkom Seldżuckim. 19.VIII.1071 r., w bitwie pod Manzikert, jego wojska doznały klęski, a sam władca dostał się do niewoli. Od tej pory najwyższą władzę w państwie sprawowała Eudoksja z Michałem VII Parapinakesem. Potężni ministrowie Jan Dukas i Michał Psellos, nienawidzący Diogenesa, zażądali od cesarzowej, aby uznała, iż jej drugi małżonek stracił prawo do tronu. Eudoksja nie chciała tego zrobić, więc jeszcze w 1071 r. została - mimo próśb i błagań - odsunięta od władzy i zamknięta w klasztorze. Zmarła w 1096 r. Była ostatnią cesarzową panującą we własnym imieniu w historii Cesarstwa Bizantyńskiego. Sam Michał Psellos opisał cesarzową jako osobę szlachetną, inteligentną i piękną.