Septimia Zenobia
Była żoną króla Palmyry - Septimiusa Odenathusa. Prawdopodobnie była pochodzenia arabskiego lub aleksandryjskiego. Podawała się za potomkinię legendarnej królowej Sammuramat i nazywała siebie nową Kleopatrą. Była bardzo piękną i silną kobietą. Towarzyszyła swemu mężowi w wyprawach wojennych. Po jego śmierci w 267 r. rządziła w imieniu niepełnoletniego syna Wabalata. Chciała, aby ten ostatni odgrywał taką samą rolę na rzymskim wschodzie jak jej zmarły małżonek - corector totus orientis. Prawdopodobnie dzięki poparciu armii rzymskiej w Syrii i Palestynie utrzymała tamtejsze tereny. W 270 r. dowodzący jej wojskami Zabdas najechał na rzymską prowincję Arabię i Egipt. Znajdowały się tam legiony wierne Rzymowi. Bardzo dramatyczny przebieg miała wojna o Egipt. W 271 r. wojska Zenobii zajęły Azję Mniejszą aż do Hellespontu, której część przeszła pod jej kontrolę. Zdobyła Antiochię i Dolny Egipt. Na początku Zenobia chciała porozumieć się z cesarzem Aurelianem - na monetach i dokumentach ogłaszała, że Wabalat jest jego współwładcą. Jednak gdy Aurelian wyruszył przeciwko niej, na początku 271 r. ogłosiła syna Augustem - cesarzem, a siebie Augustą - cesarzową. Nosiła także przydomek Pia. W 272 r. Rzymianie zdobyli Palmyrę. Zenobia i jej syn dostali się do niewoli, brali udział w triumfie w Rzymie. Resztę życia spędziła w ofiarowanej przez cesarza willi. Niektórzy historycy uważają, że została żoną rzymskiego senatora. Była wszechstronnie wykształcona, studiowała literaturę i filozofię grecką, posługiwała się językiem aramejskim, łacińskim, egipskim, syryjskim i oczywiście greckim. Tekę ministra powierzyła jednemu z filozofów, noeplatonikowi Longinusowi. Jednym z jej doradców był chrześcijanin (potępiony przez dwa synody za heretyckie poglądy), biskup Antiochii Paweł z Samosaty, twórca sekty paulinów. Dopuszczał związki z judaizmem i niektórymi elemenatmi kultów pogańskich. Zenobia prawdopodobnie chciała stworzyć religię synkretyczną, na którą składałyby się różne wierzenia. Budowała też wiele, pałace przez nią wzniesione przydawały świetności Palmyrze. Miarą wielkości tej kobiety jest list cesarza Aureliana do senatu odpowiadający na zarzuty, że cesarz odbył triumf ze zwycięstwa nad kobietą:
"Ci jednak, którzy mnie ganią nie znaleźliby dla mnie dość pochwały, gdyby wiedzieli, jaką kobietą jest Zenobia, jak rozsądna jest w swoich planach i konsekwentna w rozporządzeniach, jak twarda wobec żołnierzy, jak w razie konieczności szczodra, a bezwzględna, gdy surowość tego wymaga. Mogę powiedzieć, że jej zasługą jest, iż Odenatus zwyciężył Persów i zmusiwszy do ucieczki Sapora dotarł do Ktezyfonu. Mogę dodać, że ludy Wschodu i Egiptu tak dalece obawiały się tej kobiety, że ani Arabowie, ani Saraceni, ani Armeńczycy nie wszczynali żadnych buntów."
Źródła:
1.Wikipedia, Wolna encyklopedia,
2. Iza Bieżuńska-Małowist, Kobiety Antyku. Talenty, ambicje, namiętności, Warszawa 1993.