WŁADCZYNIE 750-1000

Shulü

Znana także jako chanowa Shu-lü Shih z Purtmish. Była żoną chana Kitanów Je-lü Apaochi, który rządził Chinami w latach 916-926 jako cesarz Tai Tsu. Pomagała mu organizować zasadzki i mordować innych wodzów, którzy próbowali kupować sól w Chinach. Posiadała potężną władzę polityczną za życia swego męża. Na początku jego panowania obmyśliła plan zabicia jednego z opozycyjnych wobec nich wodzów. Potem założyła swój własny obóz wojskowy i dowodziła własną armią złożoną z 200 000 jeźdźców. Dzięki niej utrzymywała wewnętrzny porządek, gdy Je-lü Apaochi przebywał poza krajem, i napadała na inne plemiona. Po jego śmierci w 926 r. przejęła pełną kontrolę nad sprawami państwowymi i wojskowymi. Gdy nadszedł czas jego pogrzebu sprzeciwiła się zwyczajowi i odmówiła pogrzebania własnej osoby. Rozczarowany tym ich najstarszy syn, Bei, naraził się matce i ta pozbawiła go władzy cesarskiej na rzecz swego innego syna, Te-kuanga (panował w Chinach w latach 927-947). Sama rządziła w imieniu tego ostatniego jako regentka. Nawet po objęciu przez niego samodzielnej władzy w 927 r. przez jeszcze wiele lat miała kontrolę nad sprawami państwowymi i olbrzymią władzę. Po śmierci Te-kuanga w 947 r. cesarzem ogłosił się Yelu Yuan (918-951), najstarszy syn Bei i wnuk Shulü. Panował pod imieniem Szy Tsunga. Cesarzowa była jednak temu przeciwna i poparła pretensje do tronu innego wnuka (syna Te-kuanga), Mu Tsunga. Przysłała mu na pomoc wojsko, które zostało jednak pokonane. Wtedy to sama sformowała swoją armię i stanęła na jej czele, by walczyć ze swym wnukiem.