WŁADCZYNIE 1200

Börte Ujin

Pochodziła z plemienia Ongiarytów. Urodziła się około 1161 r. Jej ojciec, Dej Mądry, stał na jego czele. Matką Börte była Czotan. Jej plemię pozostawało w dobrych stosunkach z plemieniem Tajcziutów, z którego wywodził się Temudżyn (przyszły Czyngis-chan). Starsi postanowili, że Börte zostanie zaręczona z Temudżynem, gdy ten skończy 9 lat. Ona była od niego starsza o rok. Zgodnie z planem, w 1171 r., doszło do zaręczyn. W tym samym roku został zamordowany przez Tatarów Jesügej Baatur, wódz Tajcziutów i ojciec Temudżyna. Narzeczeni związek małżeński zawarli pod koniec lat siedemdziesiątych XIII wieku.

Później Börte została uprowadzona przez Merkitów. Po uwolnieniu z niewoli urodziła syna Dżocziego, którego Temudżyn uznał za swoje dziecko, mimo tego, że jego biologicznym ojcem był najprawdopodobniej Merkita Czeliger Siłacz. Inne źródła mówią, że był on także ojcem Tołuja, drugiego syna Börte. Z Temudżynem miała ona dwóch synów (Ugedeja i Czagataja) oraz pięć córek (Chojen Beki, Alaqai Beki, Tümelün, Altalün i Czeczejigen).

W 1206 r. Temudżyn został na wielkim zjeździe (kurułtaju) starszyzny plemiennej obwołany kaganem (Czyngis-chanem, wielkim chanem). Oznaczało to formalny początek nowego organizmu politycznego: Wielkiej Ordy. Börte Ujin, obok swej teściowej Höelün, była jedną z najbliższych doradców wielkiego chana.

Do niej także odnoszono się z szacunkiem i ukoronowano na wielką chanową. Gdy Czyngis-chan przebywał na licznych wyprawach wojennych, Börte wraz z Temügem (bratem Temudżyna) rządziła Wielką Ordą w imieniu męża. Zmarła około 1221/1224 r.