WŁADCZYNIE 1250

Anna Palaiologina Kantakuzena

Była córką bizantyńskiego arystokraty Jana Komnena Angelosa Kantakuzena i Ireny Komneny Palaiologiny, siostry cesarza bizantyńskiego Michała VIII Paleologa. W 1264 r. poślubiła despotę Epiru, Nicefora I Komnena Dukasa. Była jego drugą żoną. Ich dziećmi byli: Maria Komnena Doukaina, Tamara Komnena Angelina Dukaina, Michał Dukas Angelos i Tomasz I Komnen Dukas. W 1289 roku, po śmierci Jana I Angelosa (przyrodniego brata swego męża), Annie udało się przejąć faktyczną władzę nad sąsiednią Tesalią, nominalnie rządzoną przez synów dotychczasowego władcy Konstantyna Angelosa i Teodora Angelosa. Przeciwne polityce despoiny Anny stronnictwo andegaweńskie rozpoczęło w tej sytuacji zabiegi zmierzajace do wydania jej córki Tamary za Filipa Andegaweńskiego, księcia Tarentu. Zabiegi te doprowadziły do najazdu sił bizantyńskich, które zajęły północny Epir i przystąpiły do oblężenia Joaniny. Na pomoc Epirowi posiłki przysłali wówczas książę Achai Florens i hrabia Kefalenii Ryszard Orsini. Ostatecznie wojska bizantyńskie, mimo odnoszonych sukcesów, musiały wycofać się z Epiru z powodu zagrożenia serbskiego. W 1294 roku Filip Andegaweński hrabia Tarentu poślubił Tamarę uzyskując prawo do sukcesji Epiru. Zięciem Nicefora II został również Ryszard Orsini poślubiając inną jego córkę Marię. W 1295 roku w związku z zawarciem przez Nicefora I przymierza z Andegawenami, Konstantyn, popierany przez Bizancjum, zrzucił zwierzchnictwo despoiny Anny i rozpoczął wspólnie z bratem wojnę z Epirem, zdobywając tereny we wschodnim Epirze. Cesarz Andronik II Paleolog uznał wówczas władzę Konstantyna w Tesalii przyznając mu tytuł sebastokratora. Nicefor zmarł między 03.IX.1296 r. a 25.VII.1298 r. Po śmierci Nicefora I władzę w państwie w imieniu małoletniego Tomasza objęła jego matka Anna. W 1296 roku odparła ostatecznie próbę zajęcia części terytoriów Epiru podjętą przez Konstantyna Angelosa. W tym samym roku z roszczeniami do sukcesji państwa epirockiego wystąpił hrabia Tarentu Filip Andegaweński, który dwa lata wcześniej poślubił córkę Nicefora II wraz z roszczeniem do następstwa po teściu. Filip zaatakował i zdobył Wonitsę, Angelokastron i leżący nad Zatoką Koryncką port Naupaktos (Lepanto). Anna zmuszona do prowadzenia wojny jednocześnie z Filipem i Konstantynem wezwała na pomoc wojska cesarskie. W odpowiedzi wojska bizantyńskie wkroczyły nawet na ziemie Despotatu. Pomoc bizantyńska nasiliła się jeszcze w następnych latach. Sprawująca regencję matka, nie godząc się by Tomasz złożył hołd Filipowi, doprowadziła do zerwania z Neapolem i do zbliżenia z Bizancjum, co zostało przypieczętowane w 1304 r. małżeństwem Tomasza z wnuczką cesarza Andronika II Paleologa - Anną. Anna Palaiologina Kantakuzena zmarła po 1313 r.